Dünya tarihinde görülmüş en uzun süreli hanedanlıklardan biri olan Osmanlı, dünya tarihi ve coğrafyasını şekillendirmiş, yetiştirdiği büyük komutan, devlet adamı, sanatçı ve bilim adamlarıyla emsalsiz bir başarıya imza atmıştır.
Osmanlı unutulmadı, unutulması da mümkün değil. Kurdukları imparatorluk, yüz yıldır paramparça olmuş durumda. Nice kitapların sayfalarına hükmeden alfabeleri yasaklandı, muhteşem tuğraları kitabelerden söküldü, bu devleti 600 yıl yöneten hanedan geri dönmemecesine yurt dışına sürüldü. Üstelik arkalarından lanetlenerek.
Bugünkü nesiller atalarının neler yaptığını bilip tanıdıkça kendilerinin neden onlar gibi olamadığını sorgulayacak ve daha iyisini yapmak için elinden gelenin daha fazlasını yapacaktır.
Bir avuç insanın dünya tarihini 600 yıl boyunca şekillendirecek bir cihan devletinin mimarları haline nasıl geldikleri ve bu düzeni dünyanın en zor coğrafyalarından birinde kurup asırlar boyu nasıl devam ettirdikleri her zaman araştırılıp ders çıkarılması gereken bir konu olacaktır.
3. AHMED KISA HAYATI
ÜÇÜNCÜ AHMED KAÇINCI PADİŞAH?
DOĞUM TARİHİ, SALTANATI, ÖLÜMÜ
23. Osmanlı Padişahı
Babası: IV. Mehmed
Annesi: Emetullah Gülnûş Valide Sultan
Doğumu: 1674
Ölümü: İstanbul, 1736
Saltanatı: 1703-1730
IV. Mehmed'in Emetullah Gülnûş Sultan'dan doğan oğludur. 1703 Edirne Vakası'ndan sonra tahta çıkarılan III. Ahmed'in saltanatı üç devreye ayrılır: 1) Prut seferine kadar devam eden sakin devre, 2) 1718 Pasarofça Antlaşması'na kadar geçen savaşlarla dolu devre, 3) Patrona Halil İsyanı'na kadar geçen ve tarihlerimize "Lale Devri" diye geçen zevk ve eğlence devresi. İlk devrede kendisini iktidara taşıyanların isteklerine uygun davranan III. Ahmed, Rus Çarı Petro'ya haddini bildirmek üzere Baltacı Mehmed Paşa'yı görevlendirdi. Prut nehri kıyısında yapılan savaşta Petro'nun ordusu yenildi ve Osmanlı isteklerini kabul etti. Bunun üzerine Azak kalesini Osmanlılara vermesi ve Karadeniz donanmasını imha etmesi karşılığında Rusya'yla antlaşma imzalandı (1711). 2 yıl sonra Ruslarla bu defa Edirne Antlaşması yapıldı ve böylece Venedik üzerine sefer açma fırsatı doğdu. Venedik'le savaş devam ederken Avusturya Venedik yanında savaşa girdi ve cephe genişlemiş oldu. Petervaradin'de yapılan savaşı Osmanlı tarafı kaybetti (1716). Bir yıl sonra bu defa Belgrad kaybedildi ve zorunlu olarak Pasarofça Barış Antlaşması imzalandı (1718). Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın öncülüğünü yaptığı Lale Devri, genellikle eğlence ve lale çılgınlığı' ile hatırlansa da, önemli yeniliklere sahne olmuştur. Matbaa, kağıt fabrikası, yerli çinicilik ve dokumacılık sanatlarına önem verilmesi, kütüphaneler açılması gibi yenilikler, III. Ahmed'in son yıllarının bir kabuk değiştirme dönemi olduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. İran seferine çıkılamayışı, esnaf ve yeniçerilerin pahalılıktan şikayetleri, ulema ve yönetim kademesindeki tıkanma sonuçta 1730 yılında patlak veren Patrona Halil İsyanı'nı tetikledi. İsyan sonucunda III. Ahmed tahttan indirildikten sonra 6 yıl yaşadı. Öldüğünde naaşı Yenicami yanındaki türbeye defnedildi. Şair ve hattattı. Üsküdar'da annesi adına yaptırdığı Valide Camii'ne "Cennet anaların ayağı altındadır" mealindeki hadisi kendi eliyle yazarak astırmıştır.
