Tarihte geride iz bırakmış, insanlığın geleceğini iyi ya da kötü şekillendirmiş çok sayıda kişi yaşamış ve birçok olaylar yaşanmıştır.
Bu kişilerin arasında milyonlarca insanın ölümüne sebep olan, dünyaya korku salanı olduğu gibi; yaptıkları yenilikler ile demokrasinin temellerini atan, icat ettikleri ve buluşlarıyla hayatımızı kolaylaştıranları da bulunmaktadır.
Toplumu inşa eden ve şekillendiren daha çok liderler ve liderlerin olduğu toplumsal hareketlerdir.
İnsanların kaderini belirlemiş, medeniyetlerin yükseliş ve çöküşüne sebep olmuş, verdikleri kararlarla ya da icat ettikleriyle tarihin gidişini etkilemiş bu insanlar yaptıkları ile toplumları etkilemiş, yönlendirmiş veya şekillendirmiş ve tarihteki yerlerini almışlardır.
Bunlardan birisi de Mete Han. Kısaca hayatına ve yaptıklarına bakalım.
TÜRK HUN İMPARATORU METE HAN KISA HAYATI
Ünlü Türk-Hun imparatoru. Mete, çincesi Mo-du. Oğuz Han da denir, Doğduğu tarih ve yer bilinmiyor; M.Ö. 174'te öldü.
Mete'nin yaptığı seferler ve kazandığı zaferlerin hikâyesi, Oğuz Destanı şeklinde devrimize kadar gelmiştir.
Mete, babası Teoman'ı tahttan uzaklaştırdıktan sonra M.Ö. 209'da Çin tarihlerinin Hiungnu dedikleri Koyunlu isimli Türk devletinin başına geçti ve bu devleti genişleterek Büyük Hun imparatorluğunu kurdu. Hun tahtında kaldığı süre içinde bütün Türk, Moğol, Tunguz boylarını ve 26 krallığı bir araya topladı. Japon denizinden Hazer denizine kadar Asya'yı fethetti. Karşısında kuvvetli bir devlet olarak sâdece Çin kalmıştı. Mete, Çin'e her yıl yaptığı akınların birinde ünlü Çin seddini de aşıp, 300 000 kişilik Çin ordusunu kuşattı M.Ö. 199 yılında Çin İmparatorunun aman dilemesi üzerine, Çin'lilerden her yıl vergi almak şartıyla, imparatoru serbest bıraktı. Böylece Çin, Hun Türklerinin egemenliğine girdi. Mete Han'ın fetihleri Oğuz Han Destanı'nda anlatılmıştır.
