PLÜTON'UN YAPISI, PLÜTON'UN BÜYÜKLÜĞÜ VE ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

PLÜTON'UN DÜNYADAN UZAKLIĞI

Gezegen

- Güneş çevresinde dolanan ve bir yörüngeye sahip olan,

- Kendi kütle çekimi kuvveti nedeniyle küresel yapı oluşturabilecek kütleye sahip ve bundan ötürü hidrostatik denge durumunda olan,

- Gezegen oluşma teorisine göre yörüngesini temizlemiş olan (gezegen yörüngesinde dolanırken yörüngesi üzerinde bulunan maddelerin tamamını üzerine toplaması-kütle artışının olmaması) gök cisimlerine denir.

Cüce Gezegen

- Güneş çevresinde dolanan ve bir yörüngeye sahip olan,

- Kendi kütle çekim kuvveti nedeniyle küresel yapı oluşturabilecek kütleye sahip ve bundan ötürü hidrostatik denge durumunda olan,

- Gezegen oluşumu teorisine göre yörüngesini temizlememiş olan,

- Uydu olmayan gök cisimlerine denir.

- Güneş sistemindeki cüce gezegenlerden en çok bilinenleri ise Ceres, Plüton, Eris, Haumea, Makemake’dır.

Küçük Cisimler

- Uydular dışında, Güneş etrafında dolanan diğer gök cisimlerine denir.

- Not: Uluslararası Astronomi Birliği (UAB)’nin 2006 yılında aldığı karar ile Plüton, gezegen sınıfından çıkarılmış ve “cüce gezegen” olarak sınıflandırılmıştır. Böylece güneş sistemindeki gezegen sayısı 8 e düşmüştür.

PLÜTON NASIL BİR GEZEGENDİR?

Güneşten 6 milyar km uzaklığı ile dokuzuncu sıradaki gezegendir.1930 yılında Tombaugh tarafından keşfedilmiştir. Charon, Niks ve Hidra adlı 3 uydusu vardır. Yarıçapı yaklaşık olarak 4000 km’dir. Güneş çevresinde 250 yılda bit tur dönerken, kendi ekseni etrafında 6 gün 9 saat 17 dakikada döner, yüzeyinde donmuş metan ve buz bulunmaktadır. Bazı kaynaklarda Plüton’un, Neptün’ün uydusu olduğu söylenmektedir. Plüton dış merkezli bir yapıya sahip olduğu için 24 Ağustos 2006 yılında ise Uluslararası Gökbilim Birliği tarafından cüce gezegen sınıfına konulmuştur.

Güneşe olan ortalama uzaklığı 6 milyar km kadardır. Güneş çevresindeki dolanımını 248 yıldan daha uzun bir sürede tamamlar. Çok soluk göründüğünden astronomlar bu gezegenin oldukça küçük olduğuna inanmaktadırlar.

Bu kadar küçük ve soğuk (yaklaşık –213 derece) olan bir gezegende atmosferin bulunması da oldukça düşük bir olasılıktır.

Plüton'un Kısaca Özellikleri

- Güneş sisteminin en küçük gezegenidir.

- 2006'da cüce gezegen sınıfına konulmuştur.

- Charon, Niks ve Hidra adlı 3 uydusu vardır.

- Yüzeyinde donmuş metan ve buz bulunmaktadır.

Çapı 30 ışık yılı yani 283,821,914,177,430 km olan güneş sisteminde güneş de dahil olmak üzere toplam 10 gezegen vardır. Bu gezegenler güneşe olan uzaklıklarına göre sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün ‘dür. Bunların dışında bir de Plüton vardır. Ancak Plüton dış merkezli bir yörüngeye sahip olduğu için gezegen olup olmadığı konusunda uzun tartışmalar yaşanmış, 24 Ağustos 2006 yılında ise Uluslararası Gökbilim Birliği Plüton’un gezegen sınıfından çıkarılarak “cüce gezegen” sınıfına konulduğunu açıklamıştır. Bu dokuz gezegen ile birlikte onların bilinen 166 uydusu da güneş sistemine dahildir.

Güneş sistemindeki en büyük gezegen: Jüpiter

Güneş sistemindeki en küçük gezegen: Merkür

Güneşe en uzak gezegen: Neptün

Güneşe en yakın gezegen: Merkür

Güneş sistemindeki en sıcak gezegen: Venüs

Güneş sistemindeki en soğuk gezegen: Uranüs

Güneş Sistemindeki gezegenlerin bazı özellikleri şunlardır;

• Gezegenlerin tamamı elips şeklinde bir yörüngeye sahiptir ve tüm gezegenlerin dönüş hızları birbirinden farklı olmakla birlikte bazı gezegenlerin yörüngeleri birbiri ile kesişir.

• Gezegenler hem kendi ekseni etrafında hem de güneşin etrafında batıdan doğuya doğru dönerler.

• En küçük gezegen Plüton, en büyük gezegen Jüpiter’dir.

• Güneş’e en yakın gezegen Merkür, bilinen en uzak gezegen ise Plüton’dur.

• Dünya’ya uzaklık ve yarıçap olarak en yakın gezegen Venüs’tür.

• Dünya’nın 1, Mars ve Neptün’ün 2, Uranüs’ün 6, Satürn’ün 10 ve Jüpiter’in 12 uydusu vardır. Merkür ve Venüs’ün uydusu yoktur.

• Gezegenlerin dönüş hızları güneşe olan uzaklıklarına göre ters orantılıdır.