İŞ GÜVENLİĞİ (İSG) NEDİR?

İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI

İŞ GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

İş Güvenliği ve Sağlığı (İSG) Nedir?

İş güvenliği ve sağlığı (İSG); “İş yerlerinde işin yürütülmesi sırasında, çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır. “ İSG hizmetlerinde nihai amaç insanın yaşam kalitesini yükseltmektir.

İş Güvenliğinin Amacı Nedir?

• Çalışanları korumak (sağlık ve güvenlik önlemleri ile)

• Üretim güvenliğini sağlamak ( verim artışı ve kalite üstünlüğü ile)

• İşletme güvenliğini sağlamak (Risk değerlendirme, yangından korunma ve acil durum tedbirleri ile)

İş Kazası Nedir?

Önceden planlanmamış, çoğu kez kişisel yaralanmalara, makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olaydır.

İş Kazasının Nedenleri?

• Güvensiz davranışlar (% 88)

• Güvensiz durumlar (% 10)

• Bilinmeyen(% 2)

Kaza Nedir? Kaza Teorisi

Kaza; ani, istenmeyen ve planlanmamış, genellikle ölüm, yaralanma veya maddi hasarla sonuçlanan bir olaydır veya önceden bilinmeyen istem dışı bir olgu sonrası meydana gelip kontrol dışına çıkan ve kişinin bedensel bütünlüğüne zarar verebilecek ya da maddi hasara neden olabilecek nitelikteki olaylardır.

İş kazalarının 3 bileşeni vardır: 

1– Güvensiz hareketler: İş kazalarının yaklaşık yüzde 50’sini oluşturan bu hareketler çalışan personel tarafından yapılmaktadır. 

2– Güvensiz durumlar: Makinelerin veya kullanılan cihazların güvenli olmaması ve iş yeri donanımlarının uygun olmaması iş kazalarının yüzde 48’ini teşkil eder. 

3– Tabiattan gelen kazalar: Bu kazalar tüm iş kazalarının yüzde 2’sini teşkil eder. Bu tip kazaların önüne geçmek imkânsız olabilir.

T.D= Tehlikeli Durum

T.H= Tehlikeli Hareket

KAZA = T.D*T.H

Meslek Hastalığı Nedir?

Meslek hastalığı sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halidir. (5510 sayılı SGK)

Meslek Hastalıkları Nelerdir?

Çalışanlarda oluşan hastalığın mesleksel olduğunun kesin kanıtları olmaz ise hukuksal sorunların yaşanmaması için meslek hastalıkları listesi yapılmıştır. Ülkemizdeki meslek hastalıkları listesi: 

A) Kimyasal Maddelerle Oluşan Meslek Hastalıkları: Metaller, Solventler, tarım ilaçları, Gazlar- Buharlarla oluşabilirler. 

B) Mesleki Deri Hastalıkları: İrritan veya alerjik kontakt dermatit ile deri kanserleri başlıcalarıdır. 

C) Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları: Pnömokonyozlar (Silikoz, asbestoz, antrokoz vb.). Kronik bronşit, Amfizem başlıcalarıdır. 

D) Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar: Viral Hepatitler, Brusella, Şarbon, Tetanos, Tüberküloz, Kuduz en önemlileridir.

E) Fiziksel Etkenlerle Oluşan Meslek Hastalıkları: Isı, gürültü, basınç, vibrasyon, ışınlar en sık görülenlerdir. 

Bir Hastalığın Meslek Hastalığı Olmasına Kim Karar Verir?

Her meslek hastalığı ilgili ülkenin kendi meslek hastalıkları listesinde bulunmalıdır (ILO 29’lu liste, AB’nin 14’lü listesi). Listede anılanların dışındaki bir hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi kararı, Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kurulu tarafından verilebilir.