Göğüs dediğimiz yer karın ile boyun arasındaki alanı kapsar. Göğsümüzü ön tarafta kaburgalar ve meme arkada ise omurgalar oluşturur. İçerisinde ise kalp, kalbe giren çıkan damarlar ve akciğerler bulunur. Göğüs hastalıkları buradaki organlardan sadece akciğeri kapsar. Bu nedenle göğüs hastalıklarına aslında akciğer hastalıkları ya da solunum sistemi hastalıkları demek daha doğru olur. Zaten göğüs hastalıklarının ingilizcesi "pulmonology"dir. Yani akciğer bilimidir.
Göğsümüzde bulunan meme, kalp ve omurganın hastalıklarına da dolayısıyla göğüs hastalıkları bakmaz. Mesela kalbi çok hızlı şekilde atan birinin göğsümde çarpıntı hissediyorum diyerek göğüs hastalıklarına başvurması yerine kalp hastalıklarına yani kardyolojiye başvurması daha doğru olur. Akciğerlerin ameliyat gerektiren hastalıkları ise göğüs cerrahisi branşının alanıdır. Bu yüzden göğüs hastalıkları ameliyat gerektirmeyen durumlarla ilgilenir. Ayrıca çocuk hastaların göğüs hastalıkları ile de göğüs hastalıkları ilgilenmez bunla çocuk hastalıkları yani pediatri veya çocuk hastalıklarının yandalı olan çocuk göğüs hastalıkları ilgilenir.
Şimdi de biraz akciğerlerden bahsedelim.
Akciğerler ; havadaki oksijenin dış ortamdan alınıp ağız veya burundan başlayarak havanın geçtiği hava yolu denilen yapılar vardır. Bu hava yolları başlangıçta büyüktür daha sonra dallanarak küçülür ve aşırı derece incelerek hava keseciklerine kadar dönüşür. Bu hava kesecikleri o kadar küçük incedir ki oksijen kolaylıkla burada kana geçer.
Bu havayı ileten hava yollarını da etrafında bulunan ve destekleyen intersitisyum veya parankim denilen yapılar oluşturur. Bunlar bu hava yolunu ve hava keseciklerinin yaşaması ve yaptıkları işleri devam ettirebilmesi için gereklidir.
Ayrıca akciğerlere kirli yani oksijeni az kanı getirip temiz kanı yani oksijeni artırılmış kanı götüren damarlar vardır.
Akciğerleri ayrıca saran birde zar bulunur. Bu zar akciğerler nefes alış verişi sırasında içinde bulunan kaygan bir sıvı sayesinde kayganlık sağlar ve nefes alıp verme işi kolaylaşır.
Akciğerler kabaca bu yapılardan oluşur. Buradaki yapılarda oluşabilecek sorunlar hastalıklara yol açar. Ayrıca diğer organların da bazı hastalıkları akciğeri etkileyebilir. Göğüs hastalıkları bölümü işte bu hastalıkların tanı ve tedavisi ile uğraşır.
Peki bu hastalıklar nelerdir?
Yüzeysel bahsedecek olursak:
1- Astım, Koah gibi hava yolu hastalıkları
2- Akciğer katılaşması, sertleşmesi olarak da bilinen ipf gibi interstisyel akciğer hastalıkları
3- Akciğer zarı hastalıkları; buna örnek akciğerde sıvı toplanması örnektir
4- Akciğere pıhtı atması yani pulmoner emboli gibi akciğerin damarsal hastalıkları
5- Akciğer tümörleri, buna örnek; akciğer kanseridir ki en ölümcül kanser türlerinden biridir
6- Zatürre yani (pnömoni) gibi akciğer hastalıkları
7- Uykuda solunum bozukulukları buna da en iyi örnek, özellikle kilolu kişilerde olan uykuda nefes kesilmesi olarak da bilinen OSAS
8 - Kot taşlama işçilerinde görülen slikozis gibi meslek hastalıkları
bu ve daha sayamadığım onlarca hastalık ile bu hastalıklar için yapılan tanı tedavi ve takip işlemleri göğüs hastalıkları branşının kapsamı içindedir.
Son olarak akciğer hastalıklarında görülen belirtilerden bahsedelim
Kabaca akciğer hastalıklarında şu 5 belirti vardır. Bunlar: nefes darlığı, öksürük, balgam, göğüs ağrısı ve akciğerlerde ki kanama sonucu ağızdan kan gelmesidir. Bu 5 şikayetten hiç biri sizde yoksa öncelikle göğüs hastalıkları yerine diğer şikayet ve belirtilerinizle ilgili branşlara başvurmanızda fayda var.
