AYAKKABI MODELİSTİ VE YAPIMCISI MESLEĞİNİN GÖREVİ NEDİR?
AYAKKABI MODELİSTİ VE YAPIMCISI NE İŞ YAPAR?
İyi bir meslek seçimi geleceğimizi etkileyecek en önemli kararlardan birisidir. Meslek seçiminde kişinin yatkınlığı, merakı ve en önemlisi o işi sevmesi karar vermesinde çok önemlidir. Günümüzün en büyük sıkıntılarından biri kişinin sevmediği işi yapması ya da yapmak zorunda kalmasıdır. Mutsuz olduğu bir yerde de kişi verimli olamamaktadır. Bu da zamanla verimsiz çalışmayla monotonlaşma ve işletmenin gerilemesine sebep olabilmektedir.
İyi bir meslek seçimi için çocukluktan başlayarak; denemelerle, uygulamalarla ve meslekler hakkında bilgilendirme yaparak gözlemler yapmalıyız. Uzmanlardan da destek alarak seçim konusunda çocuklarımıza, gençlerimize yardımcı olmalıyız. Hayal güçlerini etkileyecek kısıtlamalar ve eleştirilerden mümkün olduğunca kaçınmalıyız. Yanlış olduğunu düşündüğümüz meslek grubu ya da uğraşılarda uygun dille bunu anlatmalı, geleceğinin bu konuda nasıl şekilleneceğinden bahsetmeliyiz.
Peki meslekler arasında olan Ayakkabı Modelisti ve Yapımcısı nedir, ne yapar? Buna bakalım...
Ayakkabı Modelisti, teknolojik gelişmelere ve günün modasına uygun olarak üretilmesi düşünülen ayakkabının elde veya bilgisayarda modelini çizen, şablon hazırlayan, numune dikimini sağlayan ve geliştiren, üretimde kullanılacak malzemenin kontrolünü yapan ve hataların giderilmesini sağlayan kişidir..
Ayakkabı Modelisti;
• Moda ile ilgili yerli ve yabancı televizyon, dergi, broşür vb. yazılı ve görsel yayınları takip eder ve model geliştirir,
• Kullanılacak üretim teknolojisini dikkate alarak üretilecek ayakkabının elde veya bilgisayarda çizimini yapar, üretilecek ayakkabının modelini kalıp üzerine çizer ve ıstampalarını hazırlar,
• Ayakkabı üretiminde kullanılacak kalıpların modele uygun üretilebilmesi için kalıp üreticisi ile işbirliği yapar,
• Üretilecek ayakkabı malzemelerinin alınmasında orijinal model tasarımına uygun olabilmesi için satın alma bölümü çalışanlarıyla işbirliği yapar,
• Farklı model ve tekniklerle ıstampalar çıkarır, numune dikimini takip eder, kalite kontrolü yapar.
Bu mesleği yapacak kişilerin moda ve teknolojiyi yakından izleyen, estetik görüş sahibi ve yenilikçi, araştırmacı, yaratıcı, renkleri ayırt edebilen, ayrıntıyı algılayabilen, sabırlı, başkalarını ikna edebilme özelliğine sahip, dikkatli ve işine özen gösteren, ekip çalışmasına yatkın, makine ve malzeme ile çalışmaktan hoşlanan kişiler olması gerekir. Ayakkabı Modelistleri genellikle büro veya atölye gibi kapalı ortamlarda çalışırlar. Çalışırken işverenler, sayacılar, montajcılar, dikişçiler, kesiciler ve meslektaşları ile iletişim hâlindedirler. Yapılan iş makinelerle çalışmayı gerektirmektedir. Üretim yerlerindeki kimyasal maddelerin bulunduğu alanlarda koku ve gürültüye maruz kalabilirler.
Ayakkabı Yapımcısı, doğal deri, suni deri, kadife, keten, naylon gibi malzemelerden belirli bir modele göre standart veya sipariş ayakkabı üreten kişidir.
Ayakkabı Yapımcısı;
• Sağ ve sol ayak ölçülerini alarak, ölçülere uygun kalıplar hazırlar,
• Doğal veya yapay deri veya kumaştan ayakkabının sayası (ayağı saran üst parça) ve astarını uygun bir biçimde keser,
• Kestiği parçalara tıraşlama, yakma, kıvırma, yapıştırma işlemini yaparak, sayayı oluşturan parça ile astarı birbirine diker,
• Kalıbın altına taban (kullanıldıkça yıpranan alt parça) astarını çiviyle veya zımbayla tutturur,
• Parçaların eklenmesiyle oluşan sayayı kalıbın üzerine takar, köseleyi kalıba sabitlenmiş sayanın altına tutturur, dikiş kanalı (herama) açar ve ökçeleri takar, fora, mekval, potuma ve gazuma dikişlerini yapar,
• Gerekli boya ve vernikleme işleminden sonra ayakkabıyı kalıptan çıkararak içine topuk ve taban yastığını yerleştirir, ayakkabıya bağ ve toka gibi aksesuarları takar.
Bu mesleği yapacak kişilerin el becerisine sahip, şekilleri zihninde canlandırabilen, nesnelerle çalışmaktan hoşlanan, gözlerini ve ellerini eşgüdümle kullanabilen, toza ve kimyasal madde kokularına alerjisi olmayan kişiler olması gerekir. Ayakkabı Yapımcıları ayakkabı üreten fabrika ve atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamı kimyasal madde ve rahatsız edici koku içerir. Ayrıca kapalı, havasız ve kısmen gürültülüdür. Kullanılan kimyasal maddeler, sağlığı bozucu durumlara neden olabilir. Mesleğini icra ederken sayacı, dikişçi ve kesicilerle işbirliği hâlindedir.
AYAKKABI MODELİSTİ VE YAPIMCISI MESLEĞİNİN EĞİTİMİ NASIL ALINIR?
Ayakkabı Modelisti, mesleğin eğitimi, yeterli sayıda başvuru olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinde ayakkabı ve saraciye teknolojisi alanı Ayakkabı Modelistliği dalında kalfalık ve ustalık eğitimleri şeklinde verilmektedir. Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının ayakkabı ve saraciye teknolojisi alanı Ayakkabı Modelistliği dalında verilmektedir.
Ayakkabı Yapımcısı, mesleğin eğitimi, yeterli müracaat olması hâlinde tüm mesleki eğitim merkezlerinde ayakkabı ve saraciye teknolojisi alanı Ayakkabı Üretimi dalında kalfalık ve ustalık eğitimleri şeklinde verilmektedir. Ayrıca, mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının ayakkabı ve saraciye teknolojisi alanı Ayakkabı Üretimi dalında da verilmektedir.
AYAKKABI MODELİSTİ VE YAPIMCISI MESLEĞİNİN İŞ ALANLARI VE PİYASADAKİ YERİ NEDİR?
Ayakkabı Modelistlerinin iş bulma olanakları özel sektörde oldukça yüksektir. Özel sektör ayakkabı imalathane ve işletmelerinin üretim ve ARGE kısımlarında, ihracat yapan firmalarda veya bunların büro ve atölyelerinde, ayakkabı yan sanayi fabrikalarında, deri aksesuar üretim işletmelerinde, moda ve tasarım merkezlerinde, şirketlerin pazarlama bölümlerinde iş bulabilirler. Kamuda özelleşme nedeniyle çalışmak zorlaşmıştır.
Ayakkabı Yapımcıları, çalışma alanları küçük ayakkabı atölyeleri ve ayakkabı fabrikalarıdır. Ayrıca yeterli deneyime sahip meslek elemanları kendi iş yerlerini açabilirler.
Yüzlerce meslek grubu var. Bunların arasından en uygun olanını seçmek için önce meslek hakkında bilgi sahibi olmalıyız. Bazen görerek bazen okuyarak bu mesleklere ilgi duyabiliriz. Görevlerinin ne olduğunu bilmemiz bizi bu meslekte daha hakim kılar.
